आपल्या जवळच्या व्यक्तीशी मानसिक आरोग्याबद्दल संवाद कसा साधावा? – एक कौटुंबिक मार्गदर्शक
मानसिक आरोग्य हा आपल्या सर्वांच्या जीवनाचा महत्त्वाचा भाग आहे. परंतु, अजूनही अनेकांना त्याबद्दल बोलायला संकोच वाटतो. कधी कधी आपल्या जवळच्या व्यक्तीला मानसिक आरोग्याची समस्या असते, पण त्यांना त्याबद्दल बोलायला सुरक्षित वातावरण मिळत नाही. अशा वेळी, योग्य पद्धतीने संवाद साधणे हा पहिला आणि महत्त्वाचा टप्पा असतो.
का गरजेचा आहे संवाद?
मानसिक आरोग्याबद्दल बोलल्याने:
व्यक्तीला एकटेपणा कमी वाटतो
त्यांना आधार मिळतो
योग्य उपचार व मदत मिळण्याची शक्यता वाढते
संवाद साधताना लक्षात ठेवाव्या गोष्टी
- योग्य वेळ आणि जागा निवडा
शांत, आरामदायी जागा निवडा जिथे कोणताही व्यत्यय येणार नाही. फोन, टीव्ही किंवा इतर विचलित करणाऱ्या गोष्टी टाळा. - ऐकण्याची तयारी ठेवा
फक्त बोलण्याऐवजी, त्यांच्या भावना लक्षपूर्वक ऐका. मध्ये मध्ये अडथळा आणू नका. - न्याय करू नका
“हे काही मोठं नाही” किंवा “तूच जास्त विचार करतोस” अशा वाक्यांपासून दूर राहा. अशा गोष्टींनी व्यक्ती अधिक बंदिस्त होऊ शकते. - भावनिक आधार द्या
“मी तुझ्यासोबत आहे”, “तुला यावर मात करण्यात मदत करीन” अशा वाक्यांनी आत्मविश्वास वाढतो. - तज्ञांचा सल्ला सुचवा
जर लक्षणे गंभीर असतील, तर मानसोपचारतज्ज्ञ किंवा मनोचिकित्सकाकडे जाण्याचा सल्ला द्या. त्यासाठी त्यांच्यासोबत जाण्याची तयारी दाखवा.
कोणत्या चुका टाळाव्यात?
त्यांना दोष देणे
समस्या लहान समजणे
जबरदस्तीने बोलायला लावणे
त्यांच्या अनुभवाची थट्टा करणे
डॉ. अमोल देशमुख यांचा सल्ला
मानसिक आरोग्याबद्दल संवाद हा संवेदनशील आणि आधार देणारा असावा. योग्य पद्धतीने संवाद साधल्यास, उपचार घेण्याची आणि बरे होण्याची प्रक्रिया सुलभ होते.
निष्कर्ष
आपल्या जवळच्या व्यक्तीला मानसिक आरोग्याबद्दल बोलायला प्रेरित करणे ही मोठी मदत आहे. लक्षात ठेवा, कधी कधी फक्त ऐकणं आणि सोबत असणं हेच सर्वोत्तम औषध असतं.
मन सांभाळा, नातं जपा आणि एकमेकांसोबत राहा.
